Każdego z nas od czasu do czasu boli brzuch. Zdarza się, że jest on naprawdę silny. Kojarzymy go wtedy przede wszystkim z zatruciem pokarmowym lub ewentualnie z jakimś wirusem, na przykład rotawirusem. Jeśli jednak objawy i intensywność bólu niepokoją nas warto iść do lekarza, bo może się okazać, że to coś poważniejszego, związanego przeważnie z chorobą układu pokarmowego. Ból to sygnał ostrzegawczy ze strony organizmu, że coś się dzieje. Zwykle okazuje się, że to grypa żołądkowa lub coś podobnego, ale niestety nie zawsze.
To czy ból brzucha oznacza jakieś poważniejsze schorzenie, czy też nie, można rozpoznać po jego charakterze. Jeśli odczuwa się ostre skurcze, które po chwili ustępują, to prawdopodobnie chodzi o błąd żywieniowy. Podobny ból występuje w zatruciu pokarmowym, ale często występują tu także wymioty i biegunka. Natomiast nagły i mocny ból, który występuje w konkretnym miejscu brzucha to znak, że może chodzić o jakieś schorzenie, na przykład chorobę wrzodową. Inne możliwości to zapalenie trzustki, choroba wątroby, niedrożność jelit, zawał jelita, zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie otrzewnej, zapalenie pęcherzyka żółciowego, choroba nerek czy układu moczowego, choroba narządów rodnych czy przydatków.
Okazuje się, że bardzo wiele osób jest nosicielem bakterii Helicobacter pylori będącej najczęstszą przyczyną wrzodów żołądka i dwunastnicy. Nie u wszystkich jednak rozwija się choroba. Poza tym pierwsze objawy choroby wrzodowej nie są zbyt intensywne. Pojawia się co prawda ból brzucha, nudności, wzdęcia, zgaga, ale nie muszą one od razu niepokoić. Zwykle dolegliwości zaostrzają się, kiedy dochodzi do krwawienia z uszkodzonej błony śluzowej żołądka czy dwunastnicy. Wówczas też może pojawić się krew w stolcu. W przypadku wrzodów żołądka ból brzucha pojawia się zazwyczaj podczas jedzenia jakiegoś posiłku. Jeśli chodzi o wrzody dwunastnicy, to dokucza on jakieś 3 godziny po jedzeniu. Dolegliwości bólowe zaostrzają się, kiedy zmiany wrzodowe ulegają pogłębieniu czy też jeśli dojdzie do powikłań choroby wrzodowej. Do powikłań tych należą pęknięcie wrzodu, perforacja ściany żołądka lub dwunastnicy lub zwężenie odźwiernika, czyli końcowej części żołądka. Jeśli chodzi o pęknięcie wrzodu to obok ostrego bólu brzucha występują wymioty z krwią, osłabienie i gorączka. Trzeba natychmiast udać się do szpitala. O perforacji ściany żołądka czy dwunastnicy mogą świadczyć ostry ból nadbrzusza, nudności, wymioty, zimne poty, deskowaty brzuch. Ból brzucha, nudności i wymioty występują zwykle również w przypadku zwężenia odźwiernika. Wówczas bowiem jedzenie nie może przemieszczać się normalnie przez układ pokarmowy i zalega w żołądku.
